Hơn 6.000 tỷ đồng thuế VAT đang “treo”, doanh nghiệp ngành gỗ mong chờ “giải cứu”

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, doanh nghiệp gỗ đang trải qua thời kỳ hết sức khó khăn vì khan hiếm đơn hàng.

“Khóc ròng” chờ hoàn thuế VAT

Theo thống kê sơ bộ của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, tổng số tiền thuế VAT chưa được hoàn trả đối với các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ hiện đã lên tới con số 6.100 tỷ đồng.

Cụ thể, các doanh nghiệp xuất khẩu dăm thuộc Chi hội Dăm gỗ chiếm hơn 4.000 tỷ đồng. Trong đó, đến hết tháng 5/2023, 11 doanh nghiệp xuất khẩu dăm lớn trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh vẫn chưa nhận được khoản hoàn thuế trị giá 1.105 tỷ đồng.

Đối với các doanh nghiệp hội viên Chi hội Gỗ dán, số thuế chưa được hoàn là trên 500 tỷ đồng. Số tiền còn lại, khoảng 1.600 tỷ đồng, thuộc về các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu các sản phẩm gỗ khác.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết, doanh nghiệp gỗ đang trải qua thời kỳ hết sức khó khăn vì khan hiếm đơn hàng. Trong 5 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đã giảm gần 30% so với cùng kỳ năm 2022, chỉ đạt 4,7 tỷ USD. Thậm chí, sản phẩm gỗ chế biến sâu, thuộc mã HS 94 còn giảm tới 38%. Theo ghi nhận của Hiệp hội, chỉ còn một số mặt hàng thuộc nhóm HS 44 còn tăng trưởng dương.

Trong bối cảnh đó, việc không được hoàn thuế khiến cho dòng tiền của các doanh nghiệp này bị “ách tắc”, thiếu vốn để xoay xở và hỗ trợ người lao động trong bối cảnh khan hiếm đơn hàng.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện Công ty TNHH Lâm Thanh Hưng chia sẻ, công ty gặp rất nhiều khó khăn trong việc hoàn thuế VAT vì thời gian hoàn thuế kéo dài. Theo quy định, thời gian đối với hồ sơ kiểm tra trước, hoàn thuế sau là 40 ngày nhưng hồ sơ hoàn thuế của công ty bị kéo dài tới hơn 6 tháng mà không nhận được quyết định thông báo hoàn hay không hoàn.

Vị này cho rằng, nguyên nhân là do có quá nhiều bất cập trong truy xuất, xác minh nguồn gốc gỗ, vì theo quy định phải xác minh tới tận hộ trồng rừng. Trong khi đó, một lô hàng xuất khẩu của doanh nghiệp được mua của vài chục hộ trồng rừng tại rất nhiều các địa phương khác nhau.

“Vậy, thời gian và nhân lực đâu để đi xác minh đủ số hộ bán gỗ cho công ty? Chính vì lẽ đó, công ty phải rút hồ sơ và tạm thời hoãn nộp hồ sơ hoàn thuế để tập trung vào sản xuất kinh doanh tìm đầu ra cho đơn hàng mới”, doanh nghiệp này nói thêm.

Đại diện chi hội Dăm gỗ Việt Nam nhận định, ông Thang Văn Thông nhận định, việc cơ quan thuế đưa ra các biện pháp quản lý chặt chẽ trong việc hoàn thuế VAT là có lý do, tuy nhiên chưa phù hợp với thực tiễn hiện nay của doanh nghiệp.

Theo ông Thông, căn cứ Thông tư 80/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế, doanh nghiệp chỉ truy xuất đến người phát sinh thuế, nhưng hiện nay cơ quan thuế lại đang yêu cầu truy xuất đến người trồng rừng. Điều này khiến thời gian xác minh bị kéo dài.

Mặt khác, chi cục thuế địa phương cũng không có chức năng, quyền hạn đi xác minh việc này nên sẽ phải nhờ đến đơn vị thứ 3 là cơ quan Công an.

Đây là cũng tình trạng của Công ty TNHH Tỷ Long, khi đã nộp hồ sơ hoàn thuế cách đây 2 năm mà tới nay vẫn chưa được hoàn thuế do vì chưa xác minh xong.

Đại diện doanh nghiệp phản ánh: “Mỗi ngày 2 đồng chí công an đi xác minh được 4 hộ gia đình trồng rừng, trong khi doanh nghiệp mua ở nhiều địa bàn từ rất nhiều hộ và cơ sở kinh doanh khác nhau, có thể từ hàng nghìn chủ rừng, nếu đi xác minh đầy đủ có thể phải mất 5 năm”. Theo vị này, việc xác minh tới người dân rất khó cho doanh nghiệp.

Chung quan điểm, đại diện Công ty TNHH 12/11 Hạ Long thẳng thắn: “Việc đi xác minh nguồn gốc tới người trồng rừng là không khả thi vì có tình trạng người có sổ thì không có rừng, người trồng rừng thì không có sổ, ngoài ra gỗ keo còn được trồng ở bờ sông, bờ ao...

Như vậy, nhiều người dân trồng và bán gỗ không lấy đâu ra được sổ đỏ để chứng minh diện tích rừng trồng đó là của mình”.

Đề nghị bỏ thuế 10% khó hoàn thuế

Trước thực trạng trên, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam và doanh nghiệp gỗ đề nghị Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế rà soát lại các vướng mắc tại các văn bản quy định hiện hành, gỡ khó cho doanh nghiệp, đảm bảo dòng tài chính để doanh nghiệp ký kết các hợp đồng mới, tránh trường hợp hiện có nhiều doanh nghiệp có đơn hàng nhưng lại không có dòng vốn để thực hiện.

Hiệp hội cũng đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế xem xét và trả lời các hồ sơ hoàn thuế, chia ra từng giai đoạn 3 tháng, 6 tháng để giải quyết dứt điểm các bộ hồ sơ cho doanh nghiệp.

Đối với doanh nghiệp xuất khẩu có hợp đồng với doanh nghiệp thương mại thì cho phép hoàn thuế giá trị gia tăng vì đây là giao dịch kinh tế hợp pháp, đáp ứng đủ các điều kiện hoàn thuế. Nếu phát hiện doanh nghiệp vi phạm pháp luật thì đề nghị thanh/kiểm tra và xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo quan điểm của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, quy định hiện nay về quản lý, truy xuất nguồn gốc lâm sản theo Thông tư số 26/2022/TT-BNNPTNT rất phức tạp, không khả thi, mất rất nhiều thời gian và phát sinh nhiều chi phí nếu tiến hành xác minh đầy đủ.

Do đó, đơn vị này kiến nghị cơ quan thuế chỉ tập trung kiểm soát chặt các nhà cung cấp, doanh nghiệp có xuất hóa đơn thông qua hệ thống hóa đơn điện tử. Doanh nghiệp bị phát hiện gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng phải bị xử lý nghiêm để đảm bảo quyền lợi chính đáng của các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu sản phẩm gỗ tuân thủ pháp luật và giúp ngăn ngừa từ sớm những rủi ro trong lĩnh vực thuế.

Các doanh nghiệp ngành gỗ cũng đề nghị đưa mặt hàng gỗ ra khỏi nhóm những mặt hàng rủi ro cao trong việc hoàn thuế vì, theo quy định của Luật Lâm nghiệp, gỗ rừng trồng là gỗ hợp pháp.

Nếu tình trạng hoàn thuế giá trị gia tăng còn kéo dài và chưa có hướng xử lý, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đề nghị bỏ thuế 10% đối với mặt hàng này, để tránh tình trạng lợi dụng việc hoàn thuế giá trị gia tăng để gian lận ngân sách nhà nước, tác động xấu tới các doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và làm ăn chân chính.

Một đề xuất khác của Hiệp hội là các cơ quan thuế có cơ chế/chính sách để doanh nghiệp đóng thuế hộ khâu chế biến gỗ trung gian với mức 1,5% và doanh nghiệp được phép hạch toán vào chi phí của doanh nghiệp.

Gỗ Trường Thành (TTF) quay lại "vòng xoáy" thua lỗ, nâng lỗ lũy kế lên tới 3.044 tỷ đồng CTCP Tập đoàn Kỹ nghệ gỗ Trường Thành (HOSE - Mã: TTF) đã quay trở lại lỗ trong quý II. Lợi nhuận sau thuế ghi ...

Doanh nghiệp gỗ cần làm gì để tránh các biện pháp phòng vệ thương mại? Để tránh bị đánh thuế phòng vệ thương mại, doanh nghiệp gỗ phải liên tục cập nhật chính sách thuế cũng như chủ động cập ...